Sociale media zijn in de kern ontworpen voor één doel: het maximaliseren van commerciële waarde. Maar wat als we platformen zouden ontwerpen die niet draaien om advertentie-inkomsten, maar om publieke waarden en het dienen van een maatschappelijk doel? Vanuit die gedachte geven onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam richting met Civic Social Media. Het team onderzoekt hoe digitale platforms eruit kunnen zien die open, transparant, verantwoordelijk, soeverein en mensgericht zijn. Civic Social Media richt zich nadrukkelijk op gemeenschappen die behoefte hebben aan alternatieven voor bestaande platforms. Daarbij zijn inmiddels ontwerpprincipes én een roadmap geformuleerd die moeten helpen om die alternatieven ook daadwerkelijk te bouwen. Want een écht goed alternatief bouwen op Facebook, Instagram of X is zo makkelijk nog niet. Te gast in deze Technoloog (speciaal vanaf TNW!) is Esther Hammelburg, hoofddocent aan de HvA en directeur van het Society 5.0 festival. De aflevering gaat in op de bredere context: hoe gaan we om met de macht van (Amerikaanse) techbedrijven? Wat is de impact van nieuwe Europese wetgeving? En is het idee van publieke alternatieven voor sociale media eigenlijk nog wel realistisch, of is die slag al verloren? Mensen laten overstappen naar een nieuw en onbekend platform is een grote uitdaging, maar veel denkers en doeners hebben die strijd nog niet opgegeven. Gast Esther Hammelburg Video Geen video deze week, helaas! Links Het Society 5.0-festival De roadmap voor Civic Social Media Ontwerpen volgens Civic Social Media-richtlijnen De toolkit om zelf aan de slag te gaan Hosts Ben van der Burg & Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
1:00:25
--------
1:00:25
Digitale geletterdheid even belangrijk als taal of rekenen
Het Nederlandse onderwijs staat de komende tijd voor een grote verandering: digitale geletterdheid moet een volwaardig vak worden, net zo serieus genomen als taal of rekenen. Vooruit: het kabinet roept dit al jaren, de ideeën worden steeds concreter. Zijn scholen en docenten daar eigenlijk wel klaar voor? Ilse Godtschalk, directeur van Mediawegwijs, probeert daar verandering in te brengen. Met een onderwijsprogramma vol interactieve lessen, zoals een nepnieuws-game en lesmodules over AI, wil het kinderen vanaf jonge leeftijd weerbaar maken in een digitale wereld. Want dat is hard nodig: in Nederlandse klaslokalen is het niveau van digitale geletterdheid grillig en verschillen tussen leerlingen enorm. Sommige kinderen bouwen hun eigen games, anderen weten nauwelijks hoe ze betrouwbare informatie moeten herkennen. Daarmee raakt het programma aan een kernprobleem: kinderen moeten leren omgaan met de digitale wereld waarin ze opgroeien. Dat betekent niet alleen nieuws kunnen duiden, maar ook begrijpen hoe systemen als ChatGPT of deepfakes werken, en wat dat betekent voor hun wereldbeeld. Toch is het uiteindelijke doel dat docenten dit soort lessen zelfstandig kunnen geven. In de praktijk blijkt dat nog lastig. Mediawegwijs ondersteunt scholen waar mogelijk, maar stuit op wisselende prioriteit en financiering per gemeente. Een complicatie is het tempo waarmee de digitale wereld verandert. Wat vandaag relevant is – bijvoorbeeld AI – kan volgend jaar alweer achterhaald zijn. Toch probeert Mediawegwijs daar bovenop te zitten, door lessen te maken over onder meer programmeren, online identiteit, toekomstberoepen en hightech toepassingen. Belangrijker dan ooit is de vaardigheid om echt en nep van elkaar te onderscheiden, in een online wereld die steeds diffuser wordt. Dat vraagt nieuwe methodes, nieuwe vormen van lesgeven en een docententeam dat niet alleen digitaal vaardig is, maar ook digitaal bewust. De grote vraag is dus: kan het onderwijs dat bijbenen? Gast Ilse Godtschalk Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
1:01:49
--------
1:01:49
AI-drones zijn nu al sneller dan de mens
Een AI-gestuurde drone die menselijke kampioenen verslaat: dat is precies wat er gebeurde tijdens de A2RLxDCL Drone Championship Grand Challenge, het officieuze wereldkampioenschap autonome droneraces. Dat viel zelfs Elon Musk op. En onze gast, Christophe de Wagter, onderzoeker aan de TU Delft, was aanvoerder van dat team. Het winnende team uit Delft zette een deep neural network in dat de motoren van de drone rechtstreeks aanstuurt. Daarmee wist de drone haar menselijke tegenstanders voor te blijven in een parcours waar snelheid, precisie en reactievermogen cruciaal zijn. Opmerkelijk is dat dit de eerste keer is dat een AI-systeem sneller vloog dan menselijke piloten in een officiële wedstrijd.Teams van over de hele wereld deden mee aan het toernooi. De drone zelf ‘ziet’ via een camera en interpreteert beelden met behulp van onboard compute. Training gebeurt voornamelijk in virtuele omgevingen, waar duizenden vlieguren in dagen kunnen worden gesimuleerd. Daarna wordt het model gevalideerd in de echte wereld, waarbij er tijdens de wedstrijd nog kleine aanpassingen kunnen worden gedaan. De doorslaggevende factor in deze technologie ligt steeds vaker aan de digitale kant: de kwaliteit van de algoritmes, niet per se de rotors of accu. Toch is er veel ruimte voor verbetering, bijvoorbeeld in efficiënt energiegebruik of compactere rekenkracht. Toepassingen in de echte wereld liggen voor de hand: bij hulpverlening, inspecties of in de logistiek. Op het slagveld is de technologie al bijna realiteit: in Oekraïne worden AI-drones ingezet bij operaties waarbij ze deels autonoom doelen aanvallen. Door jamming en latency zijn verbindingen met de cloud onmogelijk, dus moet de AI lokaal draaien. Lokale verwerking is niet alleen efficiënter, maar ook veiliger in een oorlogssituatie. Gast Christophe de Wagter Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
1:01:27
--------
1:01:27
Brengt 'speelgoedmaker' Nintendo met de Switch 2 zijn volgende succesnummer uit?
Nintendo zit middenin één van de spannendste lanceringen uit zijn geschiedenis: de opvolger van de Switch. De originele Switch, inmiddels goed voor 152 miljoen verkochte exemplaren, bleek een onverwacht groot succes. Het hybride karakter van de console, zowel geschikt voor handheld als voor televisiegebruik, had evengoed averechts kunnen uitpakken. Toch werkte het. In deze aflevering blikken we met Joost van Dreunen terug op de succesformule van Nintendo en vooruit op de risico’s rond de Switch 2. Joost is videogamemarktanalist, graag geziene gast bij onder meer Bloomberg en schrijft periodiek over de game-industrie met zijn eigen nieuwsbrief. De lancering van de nieuwe console kampt met logistieke uitdagingen. Die zijn deels terug te voeren op de Amerikaanse handelsheffingen uit het Trump-tijdperk. Nintendo heeft zich eerder onderscheiden met een indrukwekkende en strak georganiseerde supply chain, maar of dat nu weer voldoende is, blijft de vraag. Zeker gezien de relatief hoge prijs van 469 euro – exclusief games, zijn er zorgen. De winst op de verkoop van consoles is traditioneel klein, dus de prijsstelling is cruciaal. De verkoop van games moeten vervolgens de winst opleveren en ook daar maakt Nintendo een gewaagde stap. Op hardwaregebied maakt de Switch 2 een sprong vooruit, maar blijft vermoedelijk achter bij de huidige generatie van Sony en Microsoft. Dat is een bewuste keuze: Nintendo heeft zich zelden gericht op grafische spierballen, maar op speelse innovatie. Toch valt op dat de Switch 2 bij lancering nauwelijks beschikt over exclusieve games. Alleen Mario Kart World en Donkey Kong Banananza lijken beschikbaar, terwijl titels als Mario en Zelda ontbreken. Een karige line-up kan riskant zijn voor een succesvolle start, zeker met een adviesprijs van 80 dollar voor Mario Kart. Daarmee lijken ook Nintendo-games geraakt door de bredere trend van stijgende ontwikkelkosten in de game-industrie. De context is bovendien anders dan in 2017. Toen had Nintendo weinig directe concurrentie. Nu zijn er onder meer de Steam Deck en andere handheld PC’s die een serieuze plek opeisen, om nog maar te zwijgen over de nog altijd sterk groeiende markt van mobile-gaming. Historisch gezien zijn vervolgconsoles op succesvolle apparaten kwetsbaar gebleken. De Wii U na de Wii en de Nintendo 3DS na de DS zijn daar voorbeelden van. Maar de kans dat de Switch 2 écht tegenvalt? Die is heel klein. Gast Joost van Dreunen Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
1:03:52
--------
1:03:52
Is democratie nog wel haalbaar in een gedigitaliseerde samenleving?
In deze aflevering van De Technoloog gaan we het gesprek aan met Kees Verhoeven, oud-kamerlid, techdenker en schrijver van het boek 'De democratie crasht - politieke onmacht in het digitale tijdperk' over precies dat: de wisselwerking tussen onze democratie en de macht van de grote techbedrijven. Want is onze democratie nog wel houdbaar in dit digitale tijdperk? Europa doet een poging, door vooral de grootste bedrijven zware regels op te leggen. Zijn die nu effectief? En wat zijn de neveneffecten van al die nieuwe wetten. Deze aflevering heeft opnieuw een speciale gastpresentator: Geert Jan Koning, onafhankelijk jurist en expert op het gebied van IT-recht. Gast Kees Verhoeven Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Geert Jan Koning Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Mark Beekhuis en Ben van der Burg gaan wekelijks in gesprek met spraakmakende experts over technologische ontwikkelingen en de impact op onze samenleving.
Technologie is overal. In onze broekzak, om ons heen en soms zelfs op ons hoofd. De Technoloog duikt iedere week in een nieuw aspect van deze eeuwig fascinerende wereld. De Technoloog schuwt geen enkel onderwerp. Van AI naar ruimtevaart, van chips naar het metaverse en van mobiele telefonie naar ICT-recht. Hoe veranderen nieuwe regels de technologische wereld om ons heen? En zijn die regels wel effectief? Technologie is niet neutraal. Een groot deel van de gadgets, software en andere toepassingen die we in Europa gebruiken komt ofwel uit de Verenigde Staten ofwel uit China. En dat is een probleem, weet ook de Europese Unie. Lukt het ons continent om een voet tussen de deur te krijgen en bijvoorbeeld te werken aan eigen oplossingen voor de cloud, chips of andere technologie?
En wat gaat technologie doen met onze manier van werken? Bijvoorbeeld door digitale transformatie, waarbij we op veel meer professionele manieren gebruik kunnen maken van technologie. Of verplaatsen we ons steeds meer naar spatial computing, waar bedrijven als Apple (met de Vision Pro) en Meta (met hun Quest-lijn) van dromen?
De Technoloog schuwt geen enkel onderwerp. Van AI naar ruimtevaart, van chips naar het metaverse en van mobiele telefonie naar ICT-recht. Iedere week met de beste experts en beslissers uit hun werkveld. In een nieuwsgierig gesprek van een uur krijgt de luisteraar wekelijks een mini-college over het desbetreffende onderwerp. De presentatoren proberen, samen met de luisteraar, iedere week nieuwe dingen te leren over technologie en innovatie.
Over de podcast
Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg bedachten De Technoloog na een uitzending van een ander programma: BNR Digitaal. Herbert wilde, samen met Ben, langer en uitgebreider doorpraten over technologie, zonder de restricties van een radioformat. De Technoloog werd geboren.
Aan het eind van ieder jaar interviewen Herbert en Ben traditiegetrouw elkaar. Over hun eerste techverhalen, hun belangrijkste momenten van het jaar of over de toekomst. In de zomer van 2023 vierde De Technoloog zijn 350ste aflevering.
Na een jarenlange samenwerking besloot Herbert het presentatiestokje door te geven aan Mark Beekhuis. Mark is per 1 september 2024 de nieuwe presentator.
Het team
Mark Beekhuis was de vervangend presentator voor De Technoloog. Hij presenteert ook regelmatig andere programma's voor BNR Nieuwsradio en is tevens redacteur en podcastmaker voor die zender.
Ben van der Burg is IT-ondernemer en voormalig topschaatser. Ben is bezeten door technologie en wordt enthousiast van gadgets, elektrische auto's, goede businessmodellen en de toekomst. Naast De Technoloog is hij wekelijks te horen als co-host in BNR Digitaal. Ook schuift hij regelmatig aan bij Vandaag Inside, Op1 of andere talkshows, om te praten over het laatste nieuws rond technologie.
Daniël Mol is redacteur van De Technoloog. Hij voegde zich in 2021 bij het team en is ook redacteur van de Cryptocast en BNR Digitaal.
España